Administrator
Dołączył: 12 Gru 2006
Posty: 53
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5
|
|
|
— 1 —
UZASADNIENIE
Propozycja nowelizacji ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wynika z potrzeby uporządkowania systemu rehabilitacji zawodowej i
społecznej osób niepełnosprawnych, w szczególności w zakresie:
1) Wprowadzenia obowiązku przeprowadzania przez powiat kontroli funkcjonowania warsztatów
terapii zajęciowej co najmniej raz w roku oraz modyfikacji zasad przyjmowania do warsztatów
terapii zajęciowej
W obecnym stanie prawnym zagadnienie kontroli warsztatu terapii zajęciowej regulowane jest przede
wszystkim przepisami wykonawczymi do ustawy. Określają one jedynie zakres i tryb przeprowadzania
przez powiatowe centrum pomocy rodzinie kontroli warsztatu. W świetle wyników kontroli Najwyższej Izby
Kontroli, przeprowadzonej w latach 2002 – 2004, takie rozwiązanie wydaje się niewystarczające, stąd
propozycja (art. 10b ust. 6a) dodania przepisu o obowiązku kontroli funkcjonowania warsztatu (co najmniej
raz w roku) i informowania o jej wynikach Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych oraz
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Ze wspomnianej kontroli NIK wynika również, że rekrutacja uczestników warsztatów terapii zajęciowej była
obarczona istotnymi wadami. Podmioty dokonujące wyboru nie przestrzegały oczywistej zasady równego
dostępu osób niepełnosprawnych do tej formy rehabilitacji. Z kolei brak kryteriów naboru powodował
daleko idącą dowolność rekrutacji uczestników warsztatów terapii zajęciowej. W celu wyeliminowania
stwierdzonych nieprawidłowości proponuje się włączenie do procedury naboru uczestników poprzez
nałożenie na podmiot zamierzający zorganizować lub prowadzący warsztaty obowiązku uzgadniania z
powiatowym centrum pomocy rodzinie kandydatur, co będzie także służyć zapewnieniu równego dostępu
do terapii zajęciowej (art. 10f ust. 2).
W związku z utratą mocy obowiązującej ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych,
w miejsce której obowiązuje ustawa o świadczeniach rodzinnych, należało wprowadzić odpowiednie
zmiany do art. 10e ust. 1.
Jednocześnie przyjęcie — jako kryterium oceny uprawnienia do ubiegania się o dofinansowanie
uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym przez osobę niepełnosprawną — kwoty dochodu, o którym mowa
w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2255, z
późn. zm.) w przeciętnej miesięcznej wysokości, pozwoli na w pełni miarodajną ocenę wniosków w
szczególności w przypadkach, gdy wysokość tego dochodu ulega wahaniom.
2) Dostępu do niektórych instrumentów rynku pracy
Doprecyzowano i uzupełniono brzmienie art. 11 w taki sposób, aby jednoznacznie wskazać, że osoby
niepełnosprawne zarejestrowane jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu mogą dodatkowo
— poza uprawnieniami wynikającymi z przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy —
korzystać z niektórych usług i instrumentów określonych w tych przepisach, a zarezerwowanych dla osób
zarejestrowanych jako bezrobotne. Uzupełnienie to ma na celu wyeliminowanie wątpliwości
interpretacyjnych odnośnie zakresu uprawnień zarejestrowanych osób niepełnosprawnych jakie pojawiły
się po wejściu w życie nowelizacji przepisu art. 11 wprowadzonej art. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o
zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz.U. Nr 164, poz. 1366) z dniem 1 listopada 2005 r. Zadania w zakresie usługi i instrumentów
wynikającymi z przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy dotyczące osób
niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu, finansowane
będą ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Tymi dodatkowo finansowanymi instrumentami będą:
— 2 —
— koszty badań lekarskich mających na celu twierdzenie zdolności bezrobotnego do wykonywania
pracy, odbywania stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac
społecznie użytecznych lub wykonywania pracy na podstawie umowy aktywizacyjnej, o której
mowa w art. 61c ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia (...),
— zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania i powrotu do miejsca zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej, odbywania u pracodawcy stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy,
szkolenia lub odbywania zajęć z zakresu poradnictwa zawodowego,
— zwrot kosztów zakwaterowania,
— koszty zakwaterowania i wyżywienia w przypadku skierowania na szkolenie odbywane poza
miejscem zamieszkania,
— kosztów przejazdu do pracodawcy i powrotu do miejsca zamieszkania na zasadach określonych w
ustawie o promocji zatrudnienia (...).
Zapewnienie osobom niepełnosprawnym dodatkowego wsparcia w w/w formach ma stanowić bodziec dla
pobudzenia szerszej ich aktywności na rynku pracy, zwłaszcza w fazie poszukiwania zatrudnienia oraz
okresu przygotowania do pracy.
3) Wsparcia na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez osoby niepełnosprawne
Nowelizując art. 12 — proponuje się zastąpienie dotychczasowej pożyczki na rozpoczęcie działalności
gospodarczej (ewentualnie rolniczej) nową instytucją, umożliwiającą uzyskanie jednorazowo środków na
podjęcie działalności gospodarczej lub działalności rolniczej.
Powyższa zmiana ma na celu zwiększenie aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. Ponadto
zmierza ona do ujednolicenia instrumentów przewidzianych w ustawie o rehabilitacji i w ustawie z dnia 20
kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).
Zmiana ta będzie miała znaczny wpływ na strukturę wydatków samorządów powiatowych, w jej wyniku
znacznie większy udział środków pozostających w dyspozycji powiatów powinien być przeznaczany na
samozatrudnianie osób niepełnosprawnych (obecnie większość tych środków przeznaczana jest na
rehabilitację społeczną osób niepełnosprawnych).
4) Zmiany zasad udzielania pomocy w formie finansowania ze środków publicznych składek na
ubezpieczenia społeczne; odstąpienie od finansowania ze środków publicznych składek na
ubezpieczenia społeczne należnych od pracownika
Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.) finansowanie składek na ubezpieczenia
społeczne od zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych, dokonywane jest z budżetu państwa i
PFRON. Przewiduje się utrzymanie wsparcie finansowego skierowanego na składki na ubezpieczenia
społeczne zatrudnionych osób niepełnosprawnych, z tą jednak różnicą, że refundacja, a nie jak dotychczas
finansowanie składek, następować będzie na podstawie wniosku złożonego przez pracodawcę po
opłaceniu należnych składek na ubezpieczenia społeczne. Wprowadzenie nowej zasady (art. 25a)
umożliwi dokonywanie stosownej refundacji przez jeden podmiot (PFRON), do którego również
przekazywana będzie dotacja z budżetu państwa na finansowanie tego zadania w części określonej
ustawą.
Umożliwi to precyzyjne monitorowanie pomocy publicznej udzielonej przedsiębiorstwom w ww. formie oraz
powstrzymanie się od jej udzielenia w przypadku, gdyby udzielenie tej pomocy skutkowało przekroczeniem
dopuszczalnego pułapu pomocy, co nie jest możliwe w obecnym stanie prawnym, gdyż pomoc ta ma
charakter automatyczny.
Odstąpiono także od możliwości finansowania składek należnych od pracownika. Obecnie środki te,
pozostając u pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej, stanowią nieoznaczoną pomoc
publiczną, a zatem pozostają one w jego swobodnej dyspozycji.
— 3 —
Jednocześnie został zmieniony podmiotowy zakres refundacji. Przewiduje się, że będzie ona przysługiwać
wyłącznie w odniesieniu do osób, które nie nabyły prawa do emerytury, a nie jak obecnie w odniesieniu do
osób, które nie osiągnęły wieku emerytalnego. Dotychczasowe kryterium budziło bowiem szereg
wątpliwości, a nowe pełniej przyczyni się do realizacji celu, jakim jest zaprzestanie dodatkowego
wspierania zatrudniania osób mogących uzyskiwać dochód z innych źródeł niż zatrudnienie dotowane.
Ponadto odstąpiono od finansowania składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych
rozpoczynających działalność gospodarczą, uznając, że nowe rozwiązania w zakresie pomocy dla tych
osób są zdecydowanie korzystniejsze od dotychczasowych (dotacja zamiast pożyczki), co pozwala na
rezygnację z instrumentu mającego charakter pomocy automatycznej.
Jednocześnie wprowadzono przepisy mające na celu usprawnienie wypłaty refundacji poprzez wypłatę
kwoty bezspornej z możliwością dalszego uzgadniania i wypłaty pozostałej kwoty. Wprowadzono także
stosowanie przesłanki wyłączającej możliwość uzyskania refundacji w związku z posiadanymi przez
pracodawcę zaległościami wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Umożliwiono jednak dokonanie wpłaty zaległości w terminie do końca stycznia roku następującego po
roku, za który należna była refundacja skutkujące utrzymaniem uprawnienia do refundacji.
Ustalono także minimalny pułap zaległości (100 zł) nieskutkujących wstrzymaniem wypłaty refundacji — w
celu zapobieżenia utracie prawa do ubiegania się o refundację lub wstrzymania jej wypłaty w przypadkach
gdy pracodawca posiada, najczęściej wynikające z drobnych błędów rachunkowych, zaległości wobec
Funduszu a nieprzekraczające wspomnianej kwoty.
5) Uzupełnienia przepisów dotyczących dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych
Zmiana ma na celu dodatkowe uszczelnienie systemu oraz nadanie PFRON uprawnień kontrolnych,
umożliwienia przywracania terminów składania informacji o pracownikach i wniosków o wypłatę
dofinansowania do wynagrodzenia (art. 26a i 26c).
Przewiduje się, że dofinansowanie będzie przysługiwało wyłącznie w odniesieniu do osób, które nie nabyły
prawa do emerytury, a nie jak obecnie w odniesieniu do osób, które nie osiągnęły wieku emerytalnego.
Dotychczasowe kryterium budziło bowiem szereg wątpliwości, a nowe pełniej przyczyni się do realizacji
celu, jakim jest zaprzestanie dodatkowego wspierania zatrudniania osób mogących uzyskiwać dochód z
innych źródeł niż zatrudnienie dotowane.
Ponadto, w dotychczasowym stanie prawnym brak jest przepisów dających podstawę Państwowemu
Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do kontroli w zakresie dofinansowania do wynagrodzeń
osób niepełnosprawnych, a w szczególności prawidłowości zatrudniania i wypłaty wynagrodzeń
pracowników niepełnosprawnych, do których udzielono dofinansowania ze środków Funduszu, zatem
niezbędne jest uzupełnienie przepisów tak, aby PFRON jako organ udzielający pomocy miał możliwość jej
kontrolowania.
Zaproponowano, aby terminy do złożenia informacji o pracownikach i wniosku o wypłatę miesięcznego
dofinansowania zostały określone w rozporządzeniu z możliwością ich przywracania na podstawie
art. 58 kodeksu postępowania administracyjnego, co jest niezbędne ze względu na zgłaszane problemy
pracodawców z dotrzymaniem terminów do złożenia wymaganych przez ustawę informacji i wniosków,
przede wszystkim z przyczyn niezależnych od woli pracodawców. Ponadto w celu uproszczenia systemu
dofinansowania do wynagrodzeń wprowadza się rozwiązania łagodzące procedurę udzielania
dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych poprzez odstąpienie od uzgadniania salda
na rzecz jego ustalania przez Fundusz oraz zaproponowanie przepisu, na podstawie którego
dofinansowanie będzie podlegało wstrzymaniu do czasu uregulowania zaległości wobec Funduszu.
Przewidziano również przepisy, zgodnie z którymi to Fundusz będzie ustalał wysokość dofinansowania, co
spowoduje brak odmowy wypłaty całości dofinansowania w przypadku różnic w kwotach tego dofinansowania
wnioskowanych przez pracodawcę i ustalonych przez Fundusz. Natomiast pracodawca kwestionujący
ustalenia Funduszu będzie miał możliwość złożenia wniosku o wszczęcie postępowania.
— 4 —
Jednocześnie zliberalizowano stosowanie przesłanki wyłączającej możliwość uzyskania dofinansowania w
związku z posiadanymi przez pracodawcę zaległościami wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych. Umożliwiono pracodawcy uregulowanie zaległości w terminie do końca stycznia
roku następującego po roku, za który jest należne dofinansowanie.
Ustalono minimalny pułap zaległości (100 zł) nieskutkujących wstrzymaniem wypłaty dofinansowania. Ma
to na celu zapobieżenie utracie prawa do ubiegania się o dofinansowanie lub wstrzymaniu jego wypłaty w
przypadkach gdy pracodawca posiada — najczęściej wynikające z drobnych błędów rachunkowych —
zaległości wobec Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nieprzekraczające
wspomnianej kwoty.
W nowelizacji wprowadza się przepisy, na podstawie, których pracodawcy z chronionego rynku pracy będą
otrzymywali dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych do wysokości wynagrodzenia
osiąganego przez pracownika niepełnosprawnego.
W chwil obecnej zgodnie z art. 26a ust. 5 ustawy różnica pomiędzy kwotą miesięcznego dofinansowania a
kwotą miesięcznego wynagrodzenia osiąganego przez pracownika niepełnosprawnego zatrudnionego u
pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej przekazywana jest na rachunek zakładowego
funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych z przeznaczeniem na indywidualny program rehabilitacji
pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładzie pracy chronionej.
Zatem pracodawcy prowadzący zakład pracy chronionej nie będą w systemie dofinansowania otrzymywali
nadwyżki do przekazania na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
6) Nowych instrumentów wspierające zatrudnienie bezrobotnych i poszukujących pracy osób
niepełnosprawnych
Uzupełniono przepisy dotyczące pomocy na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych w zakresie
finansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyposażenia
stanowisk pracy i 60% kosztów płacy przez okres 12 miesięcy osób niepełnosprawnych skierowanych do
pracy przez powiatowy urząd pracy.
Obecnie funkcjonujące instrumenty wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych nie dają pracodawcy
podstaw do uzyskania środków na wyposażenie miejsca pracy osoby niepełnosprawnej. Należy zauważyć,
że niejednokrotnie owo wyposażenie jest warunkiem zatrudnienia osoby niepełnosprawnej, w związku z
czym brak tego instrumentu skutkuje mniejszym popytem na pracę takich osób. Wprowadzenie możliwości
uzyskania przez pracodawcę zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, z
jednoczesnym warunkiem utrzymania jej w zatrudnieniu przez określony okres zwiększy zainteresowanie
pracodawców zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, poziom zatrudnienia wśród tych osób, a także da
gwarancję ich aktywności zawodowej (art. 26e).
Wprowadzono również instrument dający podstawę do finansowania 60% kosztów płacy osób
niepełnosprawnych zarejestrowanych jako bezrobotne lub poszukujące pracy niepozostające w
zatrudnieniu w przypadku skierowanych ich do pracy przez powiatowy urząd pracy (art. 26f).
Wprowadzenie proponowanych unormowań pozwoli na pełniejsze dostosowanie zakresu uprawnień
pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne wynikającego z przepisów krajowych do zakresu
uprawnień przewidzianych w przepisach o pomocy na zatrudnienie przewidzianych rozporządzaniem
Komisji (WE) nr 2204/2002 z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w
odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia (Dz. Urz. WE L 337 z 13.12.2002).
7) Zmian dotyczących zakładów aktywności zawodowej
Ze względu na wątpliwości prawne dotyczące możliwości tworzenia zakładów aktywności zawodowej przez
gminy i powiaty konieczne jest uregulowanie tego zagadnienia.
Proponuje się zmianę redakcji art. 29 ust. 1 ustawy w części uprawniającej gminy oraz powiaty do
tworzenia zakładów aktywności zawodowej.
— 5 —
Przepisy regulujące tworzenie i działanie zakładów aktywności zawodowej nie zawierają ograniczeń co do
zakresu prowadzonej działalności przez zakłady aktywności zawodowej natomiast z przepisów:
— ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591, z późn.
zm.), ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.
1592, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997
r. Nr 9, poz.43 z późn. zm.),
— ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104)
wynika, iż w celu realizacji swoich zadań gmina oraz powiat mogą tworzyć jednostki organizacyjne,
jednakże z takim zastrzeżeniem, że gmina i powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej
wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, ponadto gmina – nie może prowadzić
własnej działalności w formie innej niż zakład budżetowy.
Biorąc pod uwagę fakt, że zakład aktywności zawodowej nie stanowi wyodrębnionego i samodzielnego
prawnie podmiotu, tylko uzależniony jest od organizatora, aby mógł rzeczywiście stanowić wyodrębnioną
finansowo i organizacyjnie jednostkę oraz, aby nie ograniczał go zakres wykonywanej działalności (jak to
wynika z przywołanych wyżej ustaw kompetencyjnych), konieczna jest nowelizacja art. 29 ust. 1 ustawy.
Ponadto nowelizacja art. 29 ma umożliwić zatrudnienie w tych zakładach osób zaliczonych do
umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono chorobę psychiczną lub upośledzenie
umysłowe, w szczególności tych, wobec których rada programowa warsztatu terapii zajęciowej stwierdziła,
zgodnie z art. 10a ust. 5 pkt 1 ustawy, że osiągnęły postępy w rehabilitacji uzasadniające podjęcie
zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w zakładach aktywności zawodowej.
W/w osoby mają znaczne trudności w znalezieniu zatrudnienia na tzw. otwartym rynku pracy jak również w
zakładach pracy chronionej i dlatego konieczne jest zaproponowanie zmiany umożliwiającej im przede
wszystkim zatrudnienie w zakładzie aktywności zawodowej.
 Zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych
W zakresie regulacji dotyczących wykorzystania środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób
niepełnosprawnych niezbędne jest dokonanie dwóch zmian. Pierwsza dotyczy konieczności rezerwowania
15% środków zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych na realizację indywidualnych
programów rehabilitacji pracowników niepełnosprawnych, druga możliwości wydatkowania tych środków na
cele operacyjne.
W chwili obecnej pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej jest obowiązany do przeznaczania co
najmniej 15% środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych na indywidualne
programy rehabilitacji(art. 33 ust. 3 pkt 4 usatwy).
Konieczność zmian podyktowana była potrzebą zapewnienia odpowiedniej ilości środków funduszu
rehabilitacji na finansowanie działań mających na celu zmniejszenie ograniczeń zawodowych wynikających
z rodzaju i stopnia niepełnosprawności niepełnosprawnych pracowników.
Jednak pracodawcy wskazują na potrzebę „uwolnienia” tych środków tak, aby mogły one być wydatkowane
poza realizacją indywidualnych programów rehabilitacji na pomoc indywidualną i inne tytuły możliwe do
poniesienia w ramach środków zakładowego funduszu rehabilitacji. Proponowana zmiana spowoduje
większą elastyczność w wykorzystaniu środków finansowych zgromadzonych na zakładowym funduszu
rehabilitacji osób niepełnosprawnych i pozwali pracodawcy na ich wydatkowanie zgodnie z aktualnymi
potrzebami związanymi z utrzymaniem w zatrudnieniu pracowników niepełnosprawnych.
Druga zmiana dotyczy uchylenia art. 33 ust. 7c oraz 7d ustawy i odstąpienia od możliwości wykorzystania
przez pracodawcę do 70% środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych na
utrzymanie zagrożonych likwidacją miejsc pracy osób niepełnosprawnych przez okres nie dłuższy niż 12
miesięcy. Wykorzystanie środków funduszu rehabilitacji na ten cel było możliwe przed dniem akcesji.
Uchylenie tego przepisu jest konieczne ze względu na brak możliwości wydania odpowiedniego programu
pomocowego.
— 6 —
9) Pomocy na szkolenia
Propozycja zmiany obejmuje zwiększenie wysokości refundacji ze środków PFRON kosztów szkolenia
zatrudnionych u danego pracodawcy osób niepełnosprawnych, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy z
75% na 90% kosztów szkolenia.
Zmiana ta jest konieczna w związku z potrzebą dostosowania art. 41 ust. 2 ustawy do norm prawa
europejskiego, określonych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w
sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej (Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.2001).
Intensywność pomocy na szkolenia, zgodnie z w/w rozporządzeniem Komisji, uzależniona jest od rodzaju
szkoleń (szkolenia ogólne lub specjalistyczne) oraz od kategorii beneficjenta pomocy – maksymalny pułap
intensywności to 90% kosztów szkolenia.
Zmiana obowiązującego art. 41 ustawy o rehabilitacji uchyli ponadto nałożony na pracodawcę
korzystającego z refundacji na szkolenia, obowiązek zatrudniania pracownika niepełnosprawnego przez
okres 24 miesięcy na innym niż dotychczasowe stanowisku pracy, zgodnym z kierunkiem szkolenia.
Pozwoli to na wykorzystanie tej pomocy jako instrumentu podnoszącego kwalifikacje zatrudnionych
pracowników, a tym sam ich przydatność i konkurencyjność na rynku pracy. Umożliwi także szersze niż
dotąd korzystanie z tego instrumentu.
10) Modyfikacji systemu egzekucji wpłat na PFRON
Zmiany zawarte w projektowanej nowelizacji modyfikują system egzekucji wpłat na Państwowy Fundusz
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez ograniczenie możliwości umarzania zobowiązań wobec
PFRON, jedynie do zdefiniowanych w art. 49 ustawy sytuacji ich całkowitej nieściągalności. Proponuje się
także w zmienianym art. 49 ustawy wprowadzenie dodatkowych warunków odraczania i rozkładania
zobowiązań na raty. Minister Pracy i Polityki Społecznej nie będzie już podejmował w trybie odwoławczym
decyzji w sprawie wniosków o umorzenie zobowiązań lub rozłożenie na raty – podobnie jak nie podejmuje
takich decyzji w sprawach rozstrzyganych przez ZUS.
11) Ograniczenia zakresu obowiązków sprawozdawczych
W celu ograniczenia zakresu obowiązków sprawozdawczych wynikających z ustawy:
— ograniczono zakres informacji, składanych Pełnomocnikowi Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
przez wojewodów na podstawie art. 30 ust. 6 ustawy, do przedstawienia informacji zbiorczych, a
nie jak dotychczas wpisów jednostkowych, które w ocenie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób
Niepełnosprawnych wykraczały poza jego potrzeby informacyjne,
— zlikwidowano przewidziany w obecnym brzmieniu art. 34 ust. 9 ustawy obowiązek cyklicznego
przekazywania informacji INF-I i sprawozdań według ustalonego wzoru, jednocześnie
pozostawiając Pełnomocnikowi Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych możliwość żądania wszelkich
niezbędnych danych od Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i
jednostek samorządu teryutorialnego.
12) Uchylenia delegacji dla ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego
W związku z zawarciem delegacji dla ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w
ustawie o finansach publicznych do wydania rozporządzenia w sprawie zasad gospodarki finansowej
państwowego funduszu celowego odstąpiono od takiej delegacji w ustawie o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (art. 47 ust. 6 ustawy).
— 7 —
13) Zmiany innych ustaw
W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty zaproponowane zmiany zmierzają do
zapewnienia uczniom niepełnosprawnym (do ukończenia 21 roku życia), którzy posiadają trudności w
poruszaniu się oraz uczniom niepełnosprawnym (do 24 r. życia), którzy posiadają orzeczenia o potrzebie
kształcenia specjalnego — bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły
podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki, albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji
publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. Wiążą się z tym proponowane zmiany w ustawie z dnia
26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych mające na celu nieobciążanie podatkiem
przewidzianym dochodowym od osób fizycznych w zakresie korzystania z uprawnień wprowadzonych w
ustawie o systemie oświaty.
Zgodnie z przepisem art. 122 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu
drogowym, badaniu lekarskiemu przeprowadzanemu w celu stwierdzenia istnienia lub braku
przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem podlega osoba niepełnosprawna posiadająca
prawo jazdy lub pozwolenie do kierowania tramwajem, skierowana decyzją starosty na podstawie
zawiadomienia powiatowego lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Wymieniony przepis skorelowany jest z nieistniejącym od 1 lutego 2003r. art. 6c ust. 7 ustawy z dnia 27
sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, który
stanowił, że w przypadku gdy osoba niepełnosprawna posiada prawo jazdy lub pozwolenie do kierowania
tramwajem, zespół orzekający o niepełnosprawności zawiadamia o wydaniu orzeczenia organ właściwy w
sprawach wydawania uprawnień do kierowania pojazdami. Na skutek protestów osób niepełnosprawnych i
środowisk osób niepełnosprawnych, które zostały uznane za zasadne, na podstawie art. 1 pkt 7 ustawy z
dnia 20 grudnia 2002r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003r. Nr 7, poz. 79) przepis art. 6c
ust. 7 został zmieniony, a obowiązek zawiadamiania, o którym mowa w tym przepisie, zniesiony.
Z art. 122 ust. 1 pkt 5 Prawo o ruchu drogowym wynika, że aby skierować osobę niepełnosprawną na
badania lekarskie w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania
pojazdem, potrzeba zawiadomienia powiatowego lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o
niepełnosprawności, którego te zespoły nie mogą wydać, gdyż od dnia 1 lutego 2003r. nie ma do tego
podstawy prawnej. Mimo to, niektóre organy właściwe w sprawach wydawania uprawnień do kierowania
pojazdami kierują na badania lekarskie bez zawiadomienia. W celu wyeliminowania tego rodzaju
nieprawidłowości uzasadnione jest uchylenie art. 122 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym,
ponieważ nie znajduje on racji bytu.
Zmiana ustawy u z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ma charakter
redakcyjny i wynika ze zmiany mechanizmu finansowania składek na ubezpieczenia społeczne
zatrudnionych osób niepełnosprawnych.
W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w art. 33 w
ust. 4 wprowadza się zmiany, które są konsekwencją nowelizacji art. 12 ustawy gdzie proponuje się
zastąpienie dotychczasowej pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej (ewentualnie rolniczej)
nową instytucją, umożliwiającą uzyskanie jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej lub
działalności rolniczej. Osoba niepełnosprawna, która uzyska środki na podjęcie działalności gospodarczej
albo rolniczej ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zostanie
pozbawiona statusu bezrobotnego, a tym samym nie będzie mogła skorzystać jednocześnie z pomocy ze
środków publicznych na ten sam cel, pochodzących z różnych źródeł finansowania.
Zmiany w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych mają na celu umożliwienie
jednostkom sektora finansów publicznych korzystania z instrumentów wspierania zatrudniania osób
niepełnosprawnych tak, by mogły w pełni przeznaczyć dodatkowo uzyskane środki Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na cel wskazany w umowie.
— 8 —
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
I. Cel wprowadzenia ustawy
Celem proponowanych zmian jest podniesienie skuteczności funkcjonowania instrumentów wspierających
rehabilitację społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych. Podniesienie jakości i skuteczności realizacji
zadań przez podmioty korzystające ze wsparcia ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.
Celem nowelizacji ustawy jest realizacja przewidzianego w ustawie instrumentu mającego na celu szersze
wyjście na rynek pracy z instrumentami wpierającymi zatrudnianie osób niepełnosprawnych.
II. Konsultacje społeczne
Tekst projektu był opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w celu
przeprowadzenia konsultacji społecznych. Był również przesłany do uzgodnień z resortami i został z nimi
uzgodniony. Ponadto został przedstawiony Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Komisja
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego pozytywnie zaopiniowała przedmiotowy projekt natomiast z
partnerów społecznych uwagi nadesłali: Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, Polska Konfederacja
Pracodawców Prywatnych Lewiatan.
Zakres Oceny Skutków Regulacji
Przygotowana Ocena Skutków Regulacji (OSR), sporządzona zgodnie z obowiązującymi zasadami.
III. Skutki wprowadzenia regulacji
Zmiana ustawy oddziałuje na:
1. osoby niepełnosprawne,
2. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
3. Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
4. jednostki samorządu terytorialnego,
5. pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne
6. fundacje i organizacje pozarządowe.
wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu i sektora publicznego
Wdrożenie projektu ustawy spowoduje skutki finansowe dla finansów publicznych.
1. Zmiana art. 11 projektu ustawy rodzi skutki finansowe w postaci zmniejszenia wpływów do PFRON w
kwocie ok. 11 mln zł rocznie.
2. Wprowadzenie nowych instrumentów wspierania zatrudnienia określonych w art. 26e i art. 26f nie
powoduje zwiększenia wydatków ze środków PFRON ponieważ instrumenty te finansowane będą z
ogólnej puli środków przekazywanych na podstawie algorytmu samorządom powiatowym na realizację
zadań ustawowych. O podziale tych środków każdorazowo decyduje rada powiatu.
3. wpływ regulacji na dochody i wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
w zakresie:
1) zmniejszenia przychodów o 12 mln zł, z tytułu spłaty udzielanych pożyczek osobom
niepełnosprawnym na rozpoczęcie działalności gospodarczej z uwagi na propozycję zmiany
art. 12 ustawy,
2) zwiększenia przychodów o ok. 70 mln zł w związku z projektem odstąpienia od decyzji
umorzeniowych, z wyłączeniem przypadków m.in. całkowitej nieściągalności zaległości oraz w
związku z obowiązkiem naliczania i pobierania opłaty prolongacyjnej (propozycja zmiany art. 49),
— 9 —
3) zwiększenia przychodów o ok. 450 mln zł z tytułu przekazania dotacji budżetowej na
dofinansowanie do części kosztów osobowych pracodawcy odpowiadającej należnej składce
na ubezpieczenie społeczne (propozycja zmiany art. 25 projektu ustawy),
4) zmniejszenia wydatków o 447,5 mln zł, tj.:
350 mln zł w zawiązku z zaprzestaniem przez Fundusz finansowania części
wynagrodzenia, odpowiadającej należnej składce pracownika niepełnosprawnego na
ubezpieczenie społeczne (propozycja zmiany art. 25a projektu ustawy),
40 mln zł w związku z włączeniem z dofinansowań pracowników niepełnosprawnych, tych,
którzy nabyli prawo do emerytury (propozycja zmiany art. 26a ust.1),
57,5 mln zł w związku z likwidacją możliwości przekazywania przez pracodawcę
prowadzącego zakład pracy chronionej na zakładowy fundusz rehabilitacji różnicy
pomiędzy kwotą miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia a kwotą wynagrodzenia
pracownika (propozycja zmiany art. 26a ust. 5 pkt.2),
5) zwiększenie wydatków o ok. 8 mln 296 tys. zł w związku z potrzebą rozbudowy i modyfikacji
systemu informatycznego Funduszu z tytułu zmian wprowadzanych przez projekt ustawy (m.in.
w zakresie systemu ewidencji poboru wpłat oraz finansowania składek na ubezpieczenie
społeczne).
4. wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu państwa w zakresie zmniejszenia dotacji budżetowej o
44, 5 mln zł z tytułu finansowania składek na ubezpieczenie społeczne (12 mln zł) oraz dofinansowania
do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych (32,5 mln zł) — propozycja zmiany art. 25 i 26a ustawy.
wpływ regulacji na rynek pracy
Wdrożenie projektu ustawy powinno wywrzeć pozytywny wpływu na rynek pracy poprzez zwiększenie
zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki
Wdrożenie projektu ustawy nie wywrze wpływu na konkurencyjność gospodarki.
wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów
Wdrożenie projektu ustawy nie będzie miało bezpośredniego wpływu na sytuację i rozwój regionów.
wstępna ocena zgodności z przepisami UE
Przedmiot regulacji jest częściowo objęty przepisami UE i jest z nimi zgodny. |
|
|
|
|
