Administrator
Dołączył: 12 Gru 2006
Posty: 53
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5
|
|
|
Osoby niepełnosprawne niezależnie od praw i ulg o charakterze powszechnym korzystają także ze szczególnych przywilejów i to w różnych aspektach życia. Ich celem jest przede wszystkim zapewnienie tym osobom równych szans w życiu zawodowym i społecznym. Dlatego wyartykułowana w Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych zasada niedyskryminacji oraz prawo do samodzielnego i aktywnego życia osób, których sprawność fizyczna lub psychiczna utrudnia lub uniemożliwia naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, ma nie tylko aspekt społeczny, ale przede wszystkim ma niwelować rzeczywiste bariery, jakie w codziennym życiu napotykają osoby niepełnosprawne. Niepełnosprawność jest zatem tytułem do korzystania z licznych ulg i preferencji, a ochrona w tym zakresie znalazła swój wyraz zarówno w przepisach prawnych dotyczących tej grupy osób, jak i w licznych regulacjach z innych dziedzin prawa, takich choćby jak prawo pracy, prawo podatkowe czy prawo budowlane.
Stopień niepełnosprawności
Wiele uprawnień przysługujących tej grupie osób zostało powiązanych ze stopniem ich niepełnosprawności. Zasady orzekania w tym zakresie normuje ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (patrz podstawa prawna).
Ustawa ta ściśle określa krąg osób, które z uwagi na swój szczególny status mogą liczyć na ulgowe traktowanie w wielu sferach życia. Ma ona bowiem zastosowanie do osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o:
• zakwalifikowaniu przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego lub lekkiego),
• całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, wydanym na podstawie odrębnych przepisów przez orzecznika ZUS,
• niepełnosprawności wydanym przed ukończeniem 16 roku życia.
Orzekanie o uprawnieniach
Powiatowe zespoły orzekania o niepełnosprawności ustalają stopień niepełnosprawności, który uprawnia osoby niepełnosprawne do określonych ulg i przywilejów. W wydawanych przez siebie orzeczeniach zespoły te powinny również zamieszczać wskazania dotyczące konkretnych uprawnień przysługujących niepełnosprawnym. W szczególności wskazania te powinny dotyczyć:
• odpowiedniego zatrudniania uwzględniającego psychofizyczne możliwości danej osoby,
• szkolenia, w tym specjalistycznego,
• zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej,
• uczestnictwa w terapii zajęciowej,
• konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby,
• korzystania z systemu środowiskowego wsparcia samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,
• konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby, w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, albo stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
• spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w prawie o ruchu drogowym, w zakresie zwolnienia z obowiązku stosowania się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju.
WARTO WIEDZIEĆ
• Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
• Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
• Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu ze zdolnością, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością fizyczną i psychiczną, lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować za pomocą wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów, np. wydania karty parkingowej lub ulg na przejazdy komunikacją kolejową i autobusową.
Dla celów korzystania z różnych ulg i uprawnień, osoby posiadające ważne orzeczenia o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów, niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym oraz orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez lekarza orzecznika ZUS, mogą także wnioskować o ustalenie stopnia niepełnosprawności. W tym celu powinny złożyć stosowny wniosek do zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Pomoc w załatwianiu różnych spraw
Osoby niepełnosprawne w wielu aspektach życia mogą korzystać z różnego rodzaju pomocy, np. załatwiać swoje sprawy poza kolejnością w instytucjach i urzędach. Pomocy udziela się im także w czasie wyborów, w razie konieczności wystąpienia w sądzie lub gdy korzystają z usług niektórych instytucji.
Utrudnienia wynikające z różnorakiej dysfunkcji organizmu osób niepełnosprawnych mogą być przeszkodą w czynnym korzystaniu z praw wyborczych. Chcąc temu zaradzić w Ordynacji wyborczej przewidziano pewne ułatwienia dla tej kategorii osób.
Zarówno przepis art. 54 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (patrz podstawa prawna), jak i art. 46 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw daje osobom niepełnosprawnym prawo korzystania przy głosowaniu z pomocy innych osób, niebędących członkami obwodowej komisji wyborczej i mężami zaufania.
Także w przypadku wyborów do Sejmu i Senatu osobom niepełnosprawnym ułatwiono głosowanie poprzez określenie w przepisach rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 31 lipca 2001 r. w sprawie lokali obwodowej komisji wyborczej dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych (patrz podstawa prawna) wymogów technicznych lokali wyborczych.
Lokale wyborcze dostosowane do potrzeb tej grupy wyborców powinny znajdować się na parterze budynku (wyposażonego w podjazdy lub inne urządzenia, umożliwiające samodzielne poruszanie się osoby na wózku inwalidzkim) oraz mieć wymiary zapewniające swobodne poruszanie się po nim wyborców niepełnosprawnych. Określone parametry powinny mieć także drzwi wejściowe do lokalu oraz urna wyborcza.
Pomoc w sądzie
Konieczność udziału w postępowaniu sądowym może okazać się dla osoby niepełnosprawnej wyzwaniem trudnym do podjęcia. Zawiłość sprawy, wymogi procedury sądowej i szereg formalności, które trzeba spełnić, to utrudnienia, które mogą zniechęcić każdego, a tym bardziej osobę, która z uwagi na niepełnosprawność nie jest w stanie wykonać niektórych czynności samodzielnie.
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego umożliwiają zatem występowanie przed sądem w imieniu takich osób (w niektórych sprawach) innych uprawnionych podmiotów. Zgodnie z art. 61 par. 1 k.p.c., organizacje społeczne, których zadania nie polegają na prowadzeniu działalności gospodarczej, mogą bowiem wytyczać powództwa na rzecz obywateli. Wykaz organizacji uprawnionych do działania przed sądem w imieniu lub na rzecz obywateli zawiera rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 10 listopada 2000 r.
W urzędzie
(Dz. U. z 1998 r., Nr 64, poz. 414 z późn. zm.)
Osoba niepełnosprawna lub z dzieckiem niepełnosprawnym może załatwiać sprawy poza kolejnością w instytucjach i urzędach publicznych oraz w sklepach.
Ulgi na przejazdy
Niepełnosprawni, którzy podróżują, mają prawo do odpowiednich warunków. Zgodnie bowiem z art. 14 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (patrz podstawa prawna), przewoźnik jest obowiązany do zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi.
Z tej generalnej zasady wynika powinność podejmowania przez niego działań ułatwiających korzystanie ze środków transportowych, punktów odprawy, przystanków i peronów osobom niepełnosprawnym, w tym również poruszających się na wózkach inwalidzkich. Na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, osobom niepełnosprawnym przysługują także uprawnienia do ulgowych przejazdów kolejowych i autobusowych. Rodzaje ulg i ich wysokość są zróżnicowane, a ponadto prawo do nich musi być odpowiednio udokumentowane. Rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego określa rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. Dokumenty te osoby uprawnione mają obowiązek okazywać wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem stwierdzającym ich tożsamość.
Ulgi w PKS i PKP
od 1 sierpnia 2002 r.
Wszystkie ulgi obowiązują tylko w 2 klasie pociągów, tylko w określonych kategoriach pociągów oraz na podstawie określonych rodzajów biletów (szczegóły te zawarte są poniżej, w opisach uprawnień wyróżnionych grup). Ulgi nie dotyczą przejazdów pociągami EuroCity i InterCity w komunikacji międzynarodowej oraz przejazdów w komunikacji autobusowej ekspresowej.
Osoby uprawnione do ulgowych przejazdów w klasie 2 - na podstawie biletów jednorazowych - korzystające z przejazdu w klasie 1 zobowiązane są uiścić dopłatę w wysokości różnicy między cena biletu w klasie 1 a ceną biletu w klasie 2 (chodzi o ceny biletów bez ulg).
Ustawa z 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych
przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego
Tekst ujednolicony po zmianie z 21 grudnia 2001 r. * Stan prawny na 31 stycznia 2002 roku
Ujednolicony tekst ustawy z 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego - od 31 stycznia jej tytuł brzmi: o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego - powstał na podstawie następujących Dzienników Ustaw:
z 1992 r. nr 54, poz. 254, z 1994 r. nr 40, poz. 150; nr 80, poz. 368; nr 113, poz. 547, z 1995 r. nr 50, poz. 261, z 1996 r. nr 100, poz. 460, z 1998 r. nr 162, poz. 1126, z 2000 r. nr 12, poz. 136, z 2001 r. nr 111, poz. 1194, 2002 r. nr 4, poz. 34. W tym ostatnim jest najnowsza nowelizacja z 21 grudnia 2001 r.
Art. 1 wprowadzający zmiany do tej ustawy jest uwzględniony w ujednoliconej wersji.
Art. 2. zmienił art. 16 ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. nr 13, poz. 68 z późn. zm.). Ma on następującą treść:
1. Inwalidzie wojennemu przysługuje prawo do ulgi 100 proc. przy przejazdach tramwajami i autobusami (trolejbusami) komunikacji miejskiej, bez względu na miejsce zamieszkania.
2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje także przewodnikowi towarzyszącemu inwalidzie wojennemu zaliczonemu do I grupy inwalidzkiej.
3. Inwalidzie wojennemu przysługuje prawo do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Inwalidzie wojennemu zaliczonemu do I grupy inwalidów przysługuje prawo do ulgi 78 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej.
5. Do ulgi w wysokości 78 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej uprawniony jest przewodnik towarzyszący w podróży inwalidzie wojennemu zaliczonemu do I grupy inwalidzkiej.
6. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów, o których mowa w ust. 3-5.
Art. 3 zmienił art. 153 ustawy z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 65, poz. 385 z późn. zm.), który teraz ma taką treść:
Studentom przysługuje prawo do korzystania z 50 proc. ulgi w opłatach za przejazdy środkami komunikacji miejskiej.
Art. 4 zmodyfikował art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 1997 r. nr 142, poz. 950 z późn. zm.). Obecnie pkt 1 brzmi:
. ulga w wysokości 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej.
Do art. 20 dodano też ust. 5a:
Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów, o których mowa w ust. 2 pkt 1.
Oto ujednolicona wersja ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.
Art. 1. 1. Ustawa reguluje uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w regularnych przewozach osób, wykonywanych przez uprawnionych przewoźników kolejowych i autobusowych.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się do komunikacji miejskiej.
Art. 1a. 1. Uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego przysługują wyłącznie w 2 klasie pociągów i nie są uwzględniane przy pobieraniu należności za przejazd w 1 klasie.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o osobach niezdolnych do samodzielnej egzystencji - należy przez to rozumieć osoby całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albo posiadające znaczny stopień niepełnosprawności, w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, bądź inwalidów I grupy, jeżeli orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidzkiej nie utraciło mocy.
Art. 1b. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) osób, którym jednostki sektora rządowego i samorządowego oraz podmioty i instytucje spoza sektora publicznego wykupiły od przewoźnika legitymacje i bilety uprawniające do ulgowych przejazdów,
2) osób, którym przewoźnik przyznał, w ramach własnej strategii handlowej, ulgi i zniżki taryfowe o charakterze komercyjnym,
3) pracowników firm przewozowych kolejowych i autobusowych, emerytów, rencistów tych firm i najbliższych członków ich rodzin,
4) pracowników przewoźników kolejowych odbywających służbowe przejazdy na podstawie zezwoleń, o których mowa w odrębnych przepisach, uprawniających do służbowego przebywania podczas jazdy w kabinach podróżnych pojazdów trakcyjnych nie przeznaczonych dla podróżnych,
5) pasażerów odbywających podróż pociągami EuroCity, EuroNight i InterCity w komunikacji krajowej i międzynarodowej,
6) pasażerów w komunikacji autobusowej przyspieszonej, pospiesznej i ekspresowej.
2. Wielkość ulg i zniżek taryfowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie może wynosić 78 proc., 49 proc. i 37 proc., stanowić wielokrotności tych liczb oraz nie może być przez nie podzielna.
Art. 2. 1. Do ulgi 100 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego, w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione następujące osoby:
1) dzieci w wieku do 4 lat,
2) umundurowani funkcjonariusze Straży Granicznej w czasie wykonywania czynności służbowych, związanych z ochroną granicy państwowej, a także w czasie konwojowania osób zatrzymanych, służby patrolowej oraz wykonywania czynności związanych z kontrolą ruchu granicznego,
3) funkcjonariusze celni w czasie wykonywania czynności służbowych kontroli celnej w ruchu granicznym,
4) umundurowani funkcjonariusze Policji w czasie konwojowania osób zatrzymanych lub chronionego mienia, przewożenia poczty specjalnej, służby patrolowej oraz udzielania pomocy lub asystowania przy czynnościach organów egzekucyjnych,
5) żołnierze Żandarmerii Wojskowej oraz wojskowych organów porządkowych, wykonujący czynności urzędowe patrolowania i inne czynności służbowe w środkach transportu zbiorowego,
6) przewodnik lub opiekun towarzyszący w podróży osobie niewidomej lub ociemniałej albo osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji.
2. Do ulgi 100 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu autobusowego są uprawnione dzieci do lat 4, pod warunkiem niekorzystania przez dziecko z oddzielnego miejsca do siedzenia.
3. Do ulgi 78 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione osoby wymienione w ust. 1 pkt 2-6.
4. Do ulgi 78 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione następujące osoby:
1) jedno z rodziców lub opiekun towarzyszący dzieciom i młodzieży dotkniętej inwalidztwem lub niepełnosprawnej; uprawnienie to obejmuje wyłącznie przejazd z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do przedszkola, szkoły, szkoły wyższej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo-wychowawczej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, i z powrotem,
2) żołnierze odbywający niezawodową służbę wojskową, z wyjątkiem służby okresowej i nadterminowej, oraz osoby spełniające obowiązek tej służby w formach równorzędnych.
5. Do ulgi 78 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych oraz autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych, są uprawnione dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne; uprawnienie to obejmuje wyłącznie przejazd z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do przedszkola, szkoły, szkoły wyższej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, placówki oświatowo-wychowawczej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, i z powrotem.
Art. 3. Do dwóch przejazdów w ciągu roku z ulgą 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych uprawnieni są emeryci i renciści oraz ich współmałżonkowie, na których pobierane są dodatki rodzinne.
Art. 4. 1. Do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych oraz autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione następujące osoby:
1) dzieci w wieku powyżej 4 lat do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej,
2) niezdolne do samodzielnej egzystencji.
2. Do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych oraz autobusowego, na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych, są uprawnione osoby niewidome lub ociemniałe.
3. Do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione następujące osoby:
1) dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej do ukończenia gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej - publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia,
2) studenci do ukończenia 26 roku życia.
4. Do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, na podstawie biletów jednorazowych, są uprawnione następujące osoby:
1) nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych - publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,
2) nauczyciele akademiccy.
5. Do ulgi 49 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych, na podstawie imiennych biletów miesięcznych, z miejsca zamieszkania do szkoły, szkoły wyższej i z powrotem, uprawnione są osoby wymienione w ust. 3.
Art. 5. 1. Do ulgi 49 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego, z miejsca zamieszkania do szkoły, szkoły wyższej i z powrotem, na podstawie biletów imiennych miesięcznych szkolnych, są uprawnione następujące osoby:
1) dzieci i młodzież w okresie od rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej do ukończenia gimnazjum, szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej - publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia,
2) studenci do ukończenia 26 roku życia.
2. Do ulgi 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego, z miejsca zamieszkania do szkoły, szkoły wyższej i z powrotem, na podstawie biletów imiennych miesięcznych, są uprawnione następujące osoby:
1) nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych - publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,
2) nauczyciele akademiccy.
Art. 6. 1. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 6, ust. 2, ust. 3 - w zakresie dotyczącym osób wymienionych w ust. 1 pkt 6, ust. 4 pkt 1, ust. 5 oraz art. 3-5.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem obrony narodowej oraz ministrem właściwym do spraw transportu, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienie do korzystania z ulgowych przejazdów osób, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-5, ust. 3 - w zakresie dotyczącym osób wymienionych w ust. 1 pkt 2-5, oraz ust. 4 pkt 2.
Art. 7. 1. Znosi się wszelkie uprawnienia do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, przewidziane w dotychczasowych przepisach prawa oraz postanowieniach układów zbiorowych pracy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy osób, których uprawnienia do bezpłatnych albo ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego reguluje:
1) ustawa z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. nr 13, poz. 68, z 1990 r. nr 36, poz. 206, z 1991 r. nr 104, poz. 450, z 1992 r. nr 21, poz. 84, z 1993 r. nr 129, poz. 602, z 1994 r. nr 10, poz. 37, z 1995 r. nr 4, poz. 17 i nr 138, poz. 681, z 1996 r. nr 136, poz. 636, z 1997 r. nr 28, poz. 153, z 1998 r. nr 106, poz. 668 i nr 162, poz. 1118 oraz z 2001 r. nr 81, poz. 877),
2) ustawa z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 1997 r. nr 142, poz. 950, z 1998 r. nr 37, poz. 204, nr 106, poz. 668 i nr 162, poz. 1118, z 1999 r. nr 38, poz. 360 i nr 77, poz. 862, z 2000 r. nr 12, poz. 136 oraz z 2001 r. nr 98, poz. 1070 i nr 154, poz. 1788).
3. Przepisy ustawy nie naruszają przepisu art. 43 ustawy z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. nr 73, poz. 350 i nr 137, poz. 638, z 1997 r. nr 28, poz. 153, nr 98, poz. 604, nr 106, poz. 679, nr 121, poz. 770 i nr 160, poz. 1080, z 1998 r. nr 162, poz. 1118, z 1999 r. nr 52, poz. 527 i 528, z 2000 r. nr 6, poz. 69 oraz z 2001 r. nr 94, poz. 1032 i nr 138, poz. 1567).
Art. 8. skreślony.
Art. 8a. 1. Finansowanie ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów należy do zadań samorządów województw, jako zadanie z zakresu administracji rządowej.
2. Samorządy województw przekazują przewoźnikom, wykonującym krajowe autobusowe przewozy pasażerskie, dopłaty do tych przewozów z tytułu stosowania obowiązujących ustawowych ulg w przewozach pasażerskich.
2a. Kwotę dopłaty, o której mowa w ust. 2, stanowi różnica pomiędzy wartością sprzedaży biletów obliczoną według cen nie uwzględniających ustawowych ulg a wartością sprzedaży tych biletów w cenach uwzględniających te ulgi. Przy określaniu wielkości dopłaty nie uwzględnia się podatku od towarów i usług.
3. Dopłaty, o których mowa w ust. 2, przekazywane są przewoźnikom wykonującym krajowe autobusowe przewozy pasażerskie na zasadach określonych w umowach między samorządami województw a wymienionymi podmiotami.
4. Przewoźnicy wykonujący krajowe przewozy pasażerskie są zobowiązani do stosowania kas rejestrujących, które umożliwiają określenie kwoty dopłat, o których mowa w ust. 2 i 2a.
5. Zmiany w programach pracy kas rejestrujących, uwzględniających zasady określone w ust. 2a i 4, wymagają uzyskania opinii ministra właściwego do spraw finansów
6. Zasad finansowania określonych w ust. 1-5 nie stosuje się do przejazdów dzieci do lat 4 objętych ulgą 100 proc.
Art. 8b. Przewoźnicy kolejowi, wykonujący krajowe przewozy pasażerskie, otrzymują z tytułu obowiązujących ustawowych ulg dotację przedmiotową na podstawie art. 22 ustawy z 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. nr 96, poz. 591 oraz z 1998 r. nr 106, poz. 668).
Art. 9. 1. Tracą moc dotychczasowe przepisy oraz postanowienia układów zbiorowych pracy w sprawach unormowanych w ustawie.
2. W szczególności tracą moc:
1) art. 49 ustawy z 31 stycznia 1959 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. nr 46, poz. 210 z późn. zm.),
2) art. 30 ustawy z 10 grudnia 1959 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 1984 r. nr 29, poz. 149 z późn. zm.),
3) art. 13 ustawy z 17 lutego 1960 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 1970 r. nr 4, poz. 35 z późn. zm.),
4) art. 69 pkt 2 i art. 133 pkt 2 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1992 r. nr 4, poz. 16 z późn. zm.),
5) art. 61 ust. 1 pkt 3 ustawy z 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 1992 r. nr 8, poz. 31 z późn. zm.),
6) art. 49 ustawy z 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. nr 29, poz. 139 z późn. zm.),
7) art. 62 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. nr 3, poz. 19 z późn. zm.),
 art. 25 ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. nr 31, poz. 214 z późn. zm.),
9) art. 59 ust. 1 ustawy z 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 1991 r. nr 44, poz. 194 z późn. zm.),
10) art. 74 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. nr 30, poz. 179 z późn. zm.),
11) art. 61 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa (Dz. U. nr 30, poz. 180 z późn. zm.),
12) art. 120 i 153 ustawy z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 65, poz. 385 z późn. zm.),
13) art. 78 ustawy z 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. nr 78, poz. 462 z późn. zm.),
14) art. 64 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. nr 88, poz. 400 z późn. zm.),
15) art. 46 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 ustawy z 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444 z późn. zm.),
16) art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. nr 114, poz. 492 z późn. zm.),
17) art. 112 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. nr 95, poz. 425 z późn. zm.).
Art. 10. 1. Właściwi ministrowie w terminie do 31 sierpnia 1992 r. przeprowadzą rokowania ze związkami zawodowymi, co do zasad i zakresu wykupu uprawnień, które znosi się na mocy niniejszej ustawy.
2. Rada Ministrów przedstawi Sejmowi wraz z projektem ustawy budżetowej na 1993 r. informację o wynikach rokowań, o których mowa w ust. 1, oraz o proponowanych rozwiązaniach prawnych w tym zakresie.
Art. 11. (Stanowił, że ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 1993 r., z tym, że art. 10 wchodzi w życie z dniem ogłoszenia).
Emblemat inwalidzki
(Dz. U. z 1997 r., Nr 98, poz. 602 z późn. zm.)
Emblemat inwalidzki mogą otrzymać:
osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka) oraz inwalidzi ruchu II i III grupy (odpowiednio z umiarkowanym lub lekkim stopniem niepełnosprawności) posiadający samochód,
osoby spełniające warunki z punktu 1), które ze względu na stan zdrowia lub wiek nie są w stanie same prowadzić pojazdu i korzystają z samochodu należącego do nich lub członka najbliższej rodziny.
Emblemat dopuszcza nie stosowanie się do następujących znaków drogowych:
zakaz ruchu w obu kierunkach,
zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych,
zakaz wjazdu motocykli,
zakaz wjazdu motorowerów,
zakaz postoju gdy dozwolony jest postój ponad 2 minuty,
strefa ograniczonego postoju.
Niestosowanie się do wymienionych powyżej znaków nie powinno utrudniać ruchu innym kierowcom.
Niestosowanie się do wybranych znaków drogowych
(Dz. U. z 1997 r., Nr 98, poz. 602 z późn. zm.; art.
Osoby niepełnosprawne kierujące pojazdem (oczywiście posiadające do tego uprawnienia) lub kierowca przewożący osoby niepełnosprawne mające trudności w poruszaniu się, mogą nie stosować się do następujących znaków - pod warunkiem zachowania ostrożności (Dz. U. z 1999 r., Nr 58, poz. 622; §33.2 ):
"zakaz ruchu w obu kierunkach" (B-1),
"zakaz wjazdu pojazdów silnikowych, z wyjątkiem motocykli jednośladowych" (B-3),
"zakaz wjazdu autobusów" (B-3a),
"zakaz wjazdu motocykli" (B-4),
"zakaz wjazdu motorowerów" (B-10),
"zakaz postoju" (B-35) - dopuszczalny czas postoju dłuższy niż 1 minuta jest wskazany na znaku albo na umieszczonej pod nim tabliczce,
"zakaz postoju w dni nieparzyste" (B-37),
"zakaz postoju w dni parzyste" (B-3,
"strefa ograniczonego postoju" (B-39).
Aby móc nie stosować się do wymienionych powyżej znaków wymagany jest dokument (orzeczenie) potwierdzający niepełnosprawność. Dla osób niepełnosprawnych (szczególnie o niewidocznej niepełnosprawności) Minister Transportu i Gospodarki Morskiej określi nowy rodzaj legitymacji.
Samochód osoby, która ma prawo nie stosować się do wymienionych znaków może być oznaczony (Dz. U. z 1999 r., Nr 59, poz. 632; §36) tzw. emblematem inwalidzkim, ale nie jest to formalny dokument (np. Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego w Warszawie nie wydaje emblematów inwalidzkich). Pamiętajmy, że naklejenie emblematu to tylko oznaczenie pojazdu jako samochodu osoby niepełnosprawnej na podstawie dokumentu potwierdzającego niepełnosprawność.
Mieszkańcom województwa warszawskiego emblematy przyznaje:
WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ PUBLICZNYCH ZAKŁADÓW
OPIEKI ZDROWOTNEJ I REHABILITACJI NIEPEŁNOSPRAWNYCH
- PORADNIA ZAOPATRZENIA ORTOPEDYCZNEGO
ul. Bohaterów Września 9, 02-389 Warszawa
centrala tel. 823-23-84; 823-40-78 wew. 105, 106
Wymagane dokumenty:
dowód osobisty,
orzeczenie o niepełnosprawności (stopniu niepełnosprawności lub grupie inwalidzkiej),
w przypadku, gdy w orzeczeniu nie ma wpisu, że jest to niepełnosprawność narządu ruchu i niepełnosprawność nie jest widoczna - zaświadczenie lekarza specjalisty (np. ortopedy) potwierdzające niepełnosprawność narządu ruchu.
Parking
(Dz. U. z 1997 r., Nr 98, poz. 602 z późn. zm.)
O wyznaczenie ogólnodostępnego zastrzeżonego miejsca postojowego (parkingu) może starać się:
osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności (I grupa inwalidzka),
oraz osoby z umiarkowanym lub lekkim stopniem niepełnosprawności (odpowiednio inwalida II lub III grupy), jeśli niepełnosprawność dotyczy narządów ruchu lub jest związana z chorobami, które mają wpływ na sprawność ruchową (wymagane jest orzeczenie lekarza).
Osoba opiekująca się osobą niepełnosprawną (,,kierowca przewożący osobę niepełnosprawną mającą trudności w poruszaniu się"), posiadająca:
- zaświadczenie o pobieraniu zasiłku pielęgnacyjnego (np. na dziecko), uzupełnione zaświadczeniem lekarskim o niepełnosprawności lub poważnej chorobie,
- dokument: książeczkę ZUS lub orzeczenie komisji lekarskiej stwierdzającej, że osoba jest niepełnosprawna, korzysta z pomocy osób trzecich lub ma duże trudności w poruszaniu się.
Miejsce, w którym będzie wyznaczony parking nie może utrudniać ruchu.
Możliwe są dwie sytuacje:
Parking ma znaleźć się na ,,drodze wewnętrznej" np. osiedlu, podwórku - wówczas na wyznaczenie parkingu musi zgodzić się zarządca terenu. Nie ma obowiązku zatwierdzenia projektu w Zarządzie Dróg Miejskich.
Parking ma znaleźć się na drodze publicznej (np. przy bloku) i jest dostępny dla wszystkich uprawnionych - wówczas wniosek o jego wyznaczenie składa się w instytucji Zarząd Dróg Miejskich.
W Warszawie - ZARZĄD DRÓG MIEJSKICH przy ul. Chmielna 120, 00-801 Warszawa, tel. 620-10-21 w. 116.
Do podania musi być dołączona legitymacja zaświadczająca prowadzenie samochodu przez osobę niepełnosprawną (legitymacja inwalidy wydana przez Poradnię Zaopatrzenia Ortopedycznego). Nie trzeba przedstawiać orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (grupie inwalidzkiej).
UWAGA: Parking przysługuje nie ze względu na stopień niepełnosprawności, ale uprawnienia do prowadzenia samochodu przez osobę niepełnosprawną.
System płatnego parkowania w centrum Warszawy
W centrum Warszawy, na obszarze objętym niestrzeżonym, płatnym parkowaniem, z opłat zwolnione są (Uchwała Nr 1828/LXXVII/2002 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dn. 15 kwietnia 2002 r.) osoby niepełnosprawne:
1) posiadające kartę parkingową – ale tylko jeśli parkują na miejscach wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych,
2) posiadające Kartę N+ (mogą parkować na dowolnych miejscach w systemie płatnego parkowania).
Karta N+ wydawana jest osobie niepełnosprawnej o znacznym stopniu niepełnosprawności lub mającej, potwierdzone orzeczeniem o niepełnosprawności, trudności w poruszaniu się, która jest właścicielem samochodu (ponieważ do wydania karty N+ niezbędne jest okazanie karty parkingowej, osoba starająca się o kartę N+ musi najpierw spełnić warunki konieczne do otrzymania karty parkingowej). Karta jest bezpłatna. Przysługuje na jeden konkretny pojazd (jego dane wpisane są w karcie).
Przy składaniu wniosku o wydanie Karty N+ należy przedstawić do wglądu:
- dowód osobisty,
- dowód rejestracyjny pojazdu, na który wystawiona będzie Karta N+,
- kartę parkingową wydaną przez starostę,
- dokument potwierdzający znaczny stopień niepełnosprawności lub trudności w poruszaniu się (czyli orzeczenie Komisji
Lekarskiej o zaliczeniu do I, II lub III grupy inwalidów lub orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności albo orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS).
Biura obsługi klienta WAPARK gdzie można składać wnioski o wydanie Karty N+:
- ul. Nowy Świat 33, tel. 828-02-10,
- ul. Marszałkowska 138 lok. 56a (przy kinie Bajka), tel. 828-67-30,
- ul. Bracka 22 lok. 12, tel. 827-62-95,
- ul. Krucza róg ul. Hożej, tel. 696-34-96,
- ul. Jagiellońska 15 lok. 112 "Rainbow Center", tel. 619-32-11 w.214,
- Pl. Grzybowski, tel. 696-33-52,
- ul. Asnyka 2/17, tel. 658-30-85,
- ul. Puławska 54/56, tel. 646-36-27.
Bezpłatna infolinia: 0-800-280-280
WAŻNE:
Kartę N+ umieszczamy w samochodzie w widocznym miejscu.
Karta N+ jest ważna przez okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o niepełnosprawności. Traci ważność, jeśli sprzedamy samochód lub zmienią się dane, na podstawie których została wydana.
O Kartę N+ może też wystąpić osoba niepełnosprawna nie będąca mieszkańcem Warszawy, ale np. często przyjeżdżająca do stolicy i poruszająca się na obszarze objętym parkowaniem płatnym.
Karta parkingowa
Odstępstwo od przestrzegania niektórych znaków drogowych dotyczy tylko osób kierujących samochodem oznaczonym kartą parkingową, która potwierdza uprawnienia jej właściciela lub kierowcy przewożącego właściciela takiej karty. Kierowca zobowiązany jest umieścić ją za przednią szyba samochodu, w sposób umożliwiający jej odczytanie.
Kartę parkingową wydaje osobie niepełnosprawnej starosta. Podstawę jej wydania stanowi orzeczenie zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności zaliczające do znacznego, umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności o przyczynie niepełnosprawności z kodu „R” lub „N” lub orzeczenie wydane przez organy rentowe równoważne na mocy przepisów szczególnych z orzeczeniami o niepełnosprawności.
Wzór karty parkingowej oraz wysokość pobieranej za nią opłaty określa rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 30 stycznia 2002 r. w sprawie wzoru karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych oraz wysokości opłaty za jej wydanie. Aktualnie za kartę parkingową trzeba zapłacić 25 złotych.
Zwolnienie od podatków lokalnych:
(Dz. U. z 1991 r., Nr 9, poz. 31 z późn. zm.)
Osoba niewidoma lub głuchoniema jest zwolniona od podatku za posiadanie psa na podstawie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (grupie inwalidzkiej).
Obowiązki firm świadczących usługi telekomunikacyjne
• wydzielenie w placówkach obsługi klienta stanowisk przystosowanych do obsługi osób niepełnosprawnych, oznaczonych specjalnym znakiem graficznym,
• instalowanie w każdej placówce obsługi klienta specjalnie oznaczonych urządzeń przekazu tekstu, umożliwiających kontakt z osobą niesłyszącą lub niemówiącą,
• umieszczenie w spisie abonentów informacji o miejscu zainstalowania i rodzaju dostępnych dla osób niepełnosprawnych urządzeń końcowych,
• sporządzenie na żądanie osób niewidomych albo słabowidzących, po udokumentowaniu niepełnosprawności, dodatkowych faktur wraz z podstawowym wykazem wykonywanych usług telekomunikacyjnych w alfabecie Braille’a lub w innej formie uwzględniającej rodzaj tej niepełnosprawności oraz udostępnienie takim osobom w punktach obsługi klienta, regulaminu świadczenia usług i cenników sporządzonych w jednej z form uwzględniającej rodzaj ich niepełnosprawności.
W placówce pocztowej
Wymóg dostosowania placówek pocztowych do obsługi niepełnosprawnych klientów wynika z art. 56 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (patrz podstawa prawna), a także z przepisów rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 9 stycznia 2004 r. w sprawie wykonywania powszechnych usług pocztowych (patrz podstawa prawna).
Zgodnie z nimi operator świadczący powszechne usługi pocztowe ma obowiązek zapewnić organizację pracy swoich placówek w ten sposób, by umożliwić osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich korzystanie z świadczonych usług, a także stworzyć odpowiednio oznakowane stanowiska obsługi osób niepełnosprawnych oraz umieścić nadawcze skrzynki pocztowe w sposób i w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich przez osoby niepełnosprawne.
Ponadto osobom z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z wózka inwalidzkiego, niewidomym lub ociemniałym, na ich wniosek i bez pobierania dodatkowych opłat, doręcza się przesyłki listowe, przesyłki rejestrowane, w tym przesyłki z deklarowaną wartością oraz kwoty pieniężne określone w przekazach pocztowych, z pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce operatora. Poczta ma także obowiązek przyjąć od osoby niepełnosprawnej w miejscu jej zamieszkania prawidłowo opłaconą przesyłkę niebędącą przesyłką rejestrowaną.
Łatwiejsze komunikowanie się
Osoby niepełnosprawne mogą mieć różne problemy z korzystaniem z usług komunikacyjnych. Aby temu zaradzić w przepisach prawa telekomunikacyjnego i pocztowego przewidziano obowiązki, jakie spoczywają na operatorach i placówkach pocztowych w zakresie ułatwiania osobom niepełnosprawnym dostępu do świadczonych usług.
Operatorzy świadczący usługi telekomunikacyjne są obowiązani zapewnić osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonych przez siebie usług powszechnych przez zakładanie aparatów publicznych przystosowanych do potrzeb tych osób oraz oferowanie im urządzeń końcowych przystosowanych do ich potrzeb, jeżeli używanie takiego urządzenia jest niezbędne dla zapewnienia im dostępu do usług powszechnych.
Szczegółowe obowiązki operatora w zakresie ułatwiania osobom niepełnosprawnym korzystania z usług telekomunikacyjnych wynikają z rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 22 stycznia 2004 r. w sprawie katalogu usług powszechnych oraz szczegółowych wymagań, dotyczących świadczenia usług powszechnych.
Ulgi pocztowe i telekomunikacyjne
1. UDOGODNIENIA związane z usługami pocztowymi (Dz. U. z 1996 r., Nr 127, poz. 598; par. 3) to m.in.: bezpłatna usługa doręczania listów, paczek i przekazów bezpośrednio do domu. Listonosz powinien przyjąć zwykły, opłacony list i wrzucić go do skrzynki.
Mają do nich prawo:
- osoby niepełnosprawne z uszkodzeniem narządu ruchu i korzystające z wózka inwalidzkiego,
- osoby z uszkodzonym wzrokiem, posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka).
Zapotrzebowanie na usługę zgłasza się w urzędzie pocztowym właściwym dla miejsca zamieszkania (dzielnicy).
2. Wobec uchwalenia ustawy prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2000 r., Nr 73, poz. 852), która zastąpiła ustawę o łączności operatorzy świadczący usługi telekomunikacyjne o charakterze powszechnym mają obowiązek zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do świadczonych przez siebie usług powszechnych poprzez:
- zakładanie aparatów publicznych przystosowanych do używania przez osoby niepełnosprawne oraz
- oferowanie osobom niepełnosprawnym aparatów telefonicznych przystosowanych do używania przez te osoby.
Operatorzy nie moją obowiązku stosowania wobec osób niepełnosprawnych ulg w opłatach. Firmy telekomunikacyjne mogą jednak w drodze uchwał podejmować decyzje co do udzielenia rabatów osobom niepełnosprawnym.
TELEKOMUNIKACJA POLSKA S.A.
Rabaty w opłatach za usługi dla osób niepełnosprawnych (uchwała Zarządu TP S.A. nr 85/01 weszła w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2001 r.):
1) za przyłączenie do sieci telefonicznej TP S.A. w wysokości 50% ceny za przyłączenie,
2) w abonamencie miesięcznym w wysokości 50% opłaty abonamentowej.
Podstawą do udzielenia rabatu jest zaświadczenie Powiatowego lub Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
Do rabatów mają prawo tylko niektóre grupy osób niepełnosprawnych:
1) w przypadku uszkodzenia wzroku – tylko gdy osoba ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności (dawną I grupę inwalidzką),
2) w przypadku uszkodzenia słuchu lub mowy – tylko gdy osoba ma orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednio dawna I i II grupa).
Opisywanych rabatów udziela się także:
- osobom niepełnosprawnym, które nabyły prawa do ulg w oparciu o Rozporządzenie Ministra Łączności z dn. 21 października 1996 r. w sprawie określenia zakresu dostępu osób niepełnosprawnych do świadczonych usług pocztowych lub telekomunikacyjnych o charakterze powszechnym, a stopień niepełnosprawności orzeczony został na okres stały. W przypadku okresowego orzeczenia rabaty przysługują do upływu orzeczonego okresu niepełnosprawności.
- prawnym opiekunom osób niepełnosprawnych, przy czym rabat może otrzymać albo osoba niepełnosprawna uprawniona do uzyskania rabatu albo jej prawny opiekun.
Także operatorzy sieci telefonii komórkowych mogą podjąć decyzję o zapewnieniu ulg osobom niepełnosprawnym. Bliższych informacji najlepiej szukać na ich stronach internetowych lub dzwonić na infolinię poszczególnych firm.
Bez abonamentu
(Dz. U. z 1996 r., Nr 82, poz. 383 z późn. zm.)
Osoby, wobec których orzeczono znaczny stopień niepełnosprawności, korzystają ze zwolnień od opłat za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Powyższe uprawnienie wynika z przepisów rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 27 czerwca 1996 r. w sprawie opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Uprawnienie to przysługuje także osobom:
zaliczonym do I grupy inwalidów,
całkowicie niezdolnym do pracy i niezdolnym do samodzielnej egzystencji albo o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny,
które ukończyły 75 lat,
które otrzymują stały zasiłek lub rentę socjalną z pomocy społecznej,
niesłyszącym, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu.
Chcąc uzyskać zwolnienie od powyższych opłat, osoba uprawniona powinna udać się do placówki pocztowej w miejscu stałego pobytu i wraz z dowodem osobistym przedstawić dokument stwierdzający zaliczenie jej do jednej z wymienionych wyżej grup. Osoba, która posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, przedstawia ten dokument albo legitymację dokumentującą niepełnosprawność w stopniu znacznym. Zwolnienie od opłat następuje od początku miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedstawiono odpowiednie dokumenty w urzędzie pocztowym.
na podstawie jednego z dokumentów:
dowodu osobistego z wpisem o zaliczeniu na trwałe do I grupy inwalidzkiej,
orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydanego przez Krajowy lub Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności,
orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez lekarza orzecznika ZUS,
decyzji ZUS; orzeczenia komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia; orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej lub komisji lekarskiej służby zdrowia MSW potwierdzającej zaliczenie do I grupy inwalidzkiej.
Osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu na podstawie jednego z dokumentów:
legitymacji Polskiego Związku Głuchych,
orzeczenia komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia,
orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej lub komisji lekarskiej służby zdrowia MSW,
zaświadczenia wystawionego przez Zakład Opieki Zdrowotnej.
Osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15% na podstawie jednego z dokumentów:
legitymacji Polskiego Związku Niewidomych,
legitymacji Związku Ociemniałych Żołnierzy Rzeczypospolitej Polskiej,
orzeczenia komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia o zaliczeniu do II grupy inwalidzkiej z powodu uszkodzeń narządu wzroku,
orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej lub komisji lekarskiej służby zdrowia MSW,
zaświadczenia wystawionego przez Zakład Opieki Zdrowotnej.
Kombatanci:
emeryci i renciści na podstawie: zaświadczenia lub legitymacji o przyznaniu uprawnień oraz odcinka otrzymania emerytury (renty) za ostatni miesiąc,
inne osoby uprawnione (zgodnie z Dz. U. 1997 r. Nr 142 poz. 950 z późn. zm.) na podstawie: legitymacji lub zaświadczenia o przyznaniu uprawnień oraz dowodu uzyskania świadczenia z ZUS.
Inwalidzi, nie będący emerytami lub rencistami, na podstawie:
zaświadczenia lub legitymacji o przyznaniu uprawnień oraz orzeczenia komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia stwierdzającego zaliczenie do jednej z grup inwalidzkich
lub
orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej; orzeczenia komisji lekarskiej służby zdrowia MSW albo dowodu osobistego z wpisem o zaliczeniu na trwałe do I lub II grupy inwalidzkiej.
UWAGA: Zwolnienie przysługuje bez względu na to, czy książeczka opłat jest wystawiona na kombatanta lub inną osobę uprawnioną, czy na jego małżonka, który wspólnie z nim zamieszkuje.
Wdowy, wdowcy - emeryci, renciści pozostałe po kombatantach i innych osobach uprawnionych (zgodnie z Dz. U. 1997 r. Nr 142 poz. 950 z późn. zm.) na podstawie:
zaświadczenia lub legitymacji potwierdzającej uprawnienia oraz dowodu otrzymania emerytury (renty) za ostatni miesiąc.
Inwalidzi wojenni i wojskowi na podstawie:
książeczki inwalidy wojennego lub wojskowego, wystawionej przez ZUS.
Aby uzyskać zwolnienie należy przedstawić odpowiedni, wymieniony powyżej, dokument potwierdzający stopień niepełnosprawności / grupę inwalidzką w urzędzie pocztowym w miejscu stałego pobytu. Zwolnienie od opłaty następuje od początku miesiąca, następującego po miesiącu, w którym przedstawiono odpowiednie dokumenty.
Ulgowe bilety do muzeów
(Dz. U. z 1997 r., Nr 130, poz. 854)
Dotychczas o ulgach decydowały same muzea i w związku z tym nie do wszystkich można było wejść za niższą opłatą. Od 7 listopada 1997 r. wprowadzenie ulgowych opłat jest obowiązkiem muzeów państwowych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 października 1997 r.).
Ulgowe bilety mogą kupować: osoby niepełnosprawne wraz z opiekunami oraz renciści, emeryci, nauczyciele wszystkich szkół, studenci i uczniowie.
W bibliotece i muzeum
Osoby niewidome mogą korzystać z bibliotek przystosowanych do ich potrzeb. Zadania te spoczywają na Centralnej Bibliotece Niewidomych, która zapewnia obsługę biblioteczną niewidomych oraz koordynuje działalność pokrewnych bibliotek i instytucji. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach kwalifikuje bowiem osoby niepełnosprawne do specjalnych grup użytkowników.
Osoby niepełnosprawne są również uprawnione do ulgowych wstępów do muzeów. Uprawnienie to wynika z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 października 1997 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłat za wstęp do muzeów państwowych i dotyczy emerytów, rencistów, inwalidów oraz osób niepełnosprawnych wraz z opiekunami. Opłata ulgowa za wstęp do muzeum przysługuje za okazaniem stosownych dokumentów.
Tańsze wyjazdy za granicę
Osoby niepełnosprawne mogą też liczyć na preferencje, gdy starają się o paszport. Zgodnie bowiem z par. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie opłat paszportowych (patrz podstawa prawna), ulgową opłatę w wysokości 50 proc. stawki pobiera się od osób niepełnosprawnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r., a także od współmałżonków tych osób, pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu oraz osób korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych.
Aktualnie osoby takie płacą za wydanie paszportu 50 zł. Opłatę paszportową wpłaca się do kasy właściwego organu paszportowego lub na rachunek bankowy tego organu. W razie zbiegu tytułów uprawniających do ulgowej opłaty, przysługuje tylko ulgowa opłata paszportowa.
Przywileje w czasie podróży
Niepełnosprawni w czasie podróży mogą liczyć na różnego rodzaju ułatwienia. Z jednej bowiem strony, jeśli występują w roli kierowcy, są zwolnieni z pewnych wymogów obowiązujących użytkowników dróg, z drugiej zaś jako pasażerowie mają prawo do ulgowych przejazdów i odpowiednich warunków w czasie podróży.
Osoba niepełnosprawna o obniżonej sprawności ruchowej może pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności nie stosować się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju, w zakresie określonym przepisami rozporządzenia ministrów infrastruktury oraz spraw wewnętrznych i administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów.
Zwolnienie to dotyczy także kierowcy przewożącego osobę o obniżonej sprawności ruchowej oraz pracowników zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych pozostających pod opieką tych placówek.
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych:
(M. P. z 1997 r., Nr 50, poz. 475)
Jednym z podstawowych dokumentów dotyczących osób niepełnosprawnych jest Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Karta jest aktem ogólnym. Nie gwarantuje konkretnych uprawnień, można jednak oficjalnie powoływać się na nią jako obowiązujący akt uchwalony przez Sejm RP.
Na wstępie w Karcie stwierdza się, że osoby niepełnosprawne, „czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz wypełnianie ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji”. Dalej w Karcie wymienione są prawa osób niepełnosprawnych m. in. dostęp do opieki medycznej i rehabilitacji, nauki w szkołach wspólnie z osobami sprawnymi oraz pełnego uczestnictwa w życiu publicznym.
O czym warto pamiętać ?
Osoby niepełnosprawne w Polsce mają swoją reprezentację. Z jeden strony w postaci wielu fundacji, stowarzyszeń, grup samopomocowych skupiających osoby niepełnosprawne lub działających na ich rzecz, a z drugiej strony w postaci Ogólnopolskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych i Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych. Istnieją również instytucje publiczne, które powstały, aby działać na rzecz i w imieniu osób niepełnosprawnych. Jest to np. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Uprawnienia niepełnosprawnego pracownika
Osoba niepełnosprawna korzysta ze szczególnych przywilejów w ramach zatrudnienia. Przede wszystkim ma ona prawo do niedyskryminacyjnych warunków pracy. Prawo to wynika z generalnego zakazu dyskryminacji określonego w art. 11 3 k.p., który niepełnosprawność wymienia jako jeden z kryteriów, według których niedopuszczalne jest gorsze traktowanie w ramach zatrudnienia. Niepełnosprawny pracownik korzysta też ze szczególnych uprawnień w zakresie warunków pracy, a w szczególności czasu pracy i urlopów.
Niepełnosprawny pracownik firmie - uprawnienia i obowiązki pracodawcy
Biuro Karier Osób Niepełnosprawnych w ramach projektu Fundacji pt. „Kompleksowe działania na rzecz aktywizacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Doradztwo - edukacja - staże - pośrednictwo pracy - monitoring zatrudnienia”*. obejmuje bezrobotne osoby niepełnosprawne kompleksowym programem doradztwa i pośrednictwa pracy, w wyniku którego, wzrosną ich szanse na zatrudnienie na otwartym ryku pracy.
W ramach projektu biuro proponuje współpracę w charakterze pracodawcy, stażodawcy lub praktykodawcy dla osób niepełnosprawnych.
Zainteresowane firmy prosimy o kontakt:
Praca:
Joanna Telej
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]
tel. (+22) 848-98-21 Staże i praktyki:
Roma Cywińska
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]
tel. (+22) 848-98-21
Niepełnosprawny pracownik w mojej firmie uprawnienia i obowiązki pracodawcy
dla pracodawców zatrudniających mniej niż 25 osób
dla pracodawców zatrudniających więcej niż 25 osób
Animacja w formacie programu PowerPoint
*/ „Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej PHARE,
realizowany pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości”
Poniżej podaję listę instytucji, które możemy uznać za instytucje odwoławcze dla obywateli, których prawa są naruszane lub nieprzestrzegane:
Rzecznik Praw Obywateli Niepełnosprawnych
ul. Konwiktorska 7, 00-216 Warszawa, tel./fax. 635-57-9
Rzecznik Praw Obywatelskich
Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa, tel. 827-62-61 w. 260
Biuro Skarg i Listów Kancelarii Prezydenta RP
ul. Wiejska 10, 00-902 Warszawa, tel. 629-08-16
Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
ul. Gałczyńskiego 4, 00-362 Warszawa, tel. 826-96-73, fax. 826-44-49
Świadczenia pieniężne
Istotną kategorię uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym stanowią świadczenia o charakterze pieniężnym. Prawo do nich zostało powiązane ze stopniem niepełnosprawności. Ponadto osoby niepełnosprawne mogą również korzystać ze świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli spełniają określone kryterium dochodowe. Z pomocy finansowej mogą też korzystać opiekunowie niepełnosprawnych dzieci.
Wypada dodać, że pewne zmiany w zakresie pieniężnych uprawnień osób niepełnosprawnych wprowadza nowa ustawa o świadczeniach rodzinnych, która zacznie obowiązywać od maja br., a na podstawie której przyznawany będzie zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne.
Kolejne zmiany wynikają z nowej ustawy o pomocy społecznej.
ZASIŁEK z POMOCY SPOŁECZNEJ ?
Na podstawie znowelizowanej ustawy o pomocy społecznej z dn. 29 listopada 1990 r.
(Dz. U. z 1993 r., Nr 13, poz. 60; Dz. U. z 1994 r., Nr 62, poz. 265; Dz. U. z 1996 r., Nr 100, poz. 459; Dz. U. z 1996 r., Nr 147, poz. 687)
Na czym polega pomoc społeczna?
Do Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS) mogą zgłaszać się po pomoc osoby, które znajdą się w trudnej sytuacji życiowej. Pomoc ta przysługuje:
wszystkim osobom mającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przebywającym na terytorium Polski,
cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Polski posiadającym zezwolenie na pobyt stały lub status uchodźcy.
Ośrodki Pomocy Społecznej pomagają potrzebującym w różny sposób, w tym między innymi:
organizują usługi opiekuńcze dla osób starszych i chorych,
pokrywają wydatki na świadczenia zdrowotne,
organizują poradnictwo prawne i psychologiczne,
pomagają w staraniach o dom pomocy społecznej,
prowadzą dzienne domy pomocy społecznej, środowiskowe domy i inne dzienne ośrodki wsparcia społecznego,
udzielają pomocy finansowej i rzeczowej.
Pomoc finansowa - zasiłki
Jedną z form świadczonej pomocy jest pomoc finansowa w postaci zasiłków.
Poniżej przedstawiamy rodzaje zasiłków, które można otrzymać w przypadku danego problemu.
Problem - przeznaczenie zasiłku
koszt zakupu leków, leczenia
remont mieszkania
kupno opału, odzieży
pobyt dziecka w żłobku (przedszkolu)
koszty pogrzebu
straty materialne w wyniku wypadku losowego lub klęski ekologicznej
ekonomiczne usamodzielnienie się
długotrwała choroba
niepełnosprawność
bezrobocie
brak uprawnień do renty rodzinnej po osobie, na której ciążył obowiązek alimentacyjny (dla dziecka, które ukończyło 16 rok życia - pod warunkiem, że kontynuuje ono naukę do 25 roku życia)
osoba, która utraciła prawo do zasiłku dla bezrobotnych i wychowuje samotnie co najmniej jedno dziecko (do dnia ukończenia przez nie szkoły podstawowej, ale nie dłużej niż do ukończenia 15 roku życia)
osoba nie podejmująca pracy lub rezygnująca z niej, żeby wychować dziecko niepełnosprawne
niezdolność do pracy z powodu wieku lub inwalidztwa
inwalidztwo I lub II grupy powstałe przed 18 rokiem życia lub w trakcie nauki w szkole ponadpodstawowej albo wyższej, ale przed ukończeniem 25 lat
inwalidztwo powstałe w trakcie studiów doktoranckich
inwalida nie posiada własnej wypracowanej renty z ZUS
Kiedy można otrzymać zasiłek ?
O pomoc finansową mogą starać się osoby, które spełniają warunki określone w ustawie o pomocy społecznej.
1. Pierwszy, podstawowy warunek dla wszystkich zasiłków - trudna sytuacja życiowa.
Osoba lub rodzina ubiegająca się o pomoc musi znajdować się w trudnej sytuacji życiowej związanej z: ubóstwem, sieroctwem, bezdomnością, bezrobociem, niepełnosprawnością, długotrwałą chorobą, problemami w rodzinach wielodzietnych, klęską żywiołową lub ekologiczną.
2. Drugi warunek - trudna sytuacja finansowa.
Miesięczny dochód osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc nie może być większy od kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej.
UWAGA: Należy pamiętać o tym, że oba wymienione warunki - pierwszy i drugi, muszą być spełnione jednocześnie.
Osoby będące w szczególnie trudnej sytuacji, których dochód jest wyższy niż określony w ustawie o pomocy społecznej, mogą ubiegać się o tzw. zasiłek specjalny celowy (jednorazowy) lub okresowy.
Jak starać się o zasiłek ?
Należy zgłosić się w Ośrodku Pomocy Społecznej w miejscu zamieszkania (gminie, dzielnicy). Dobrze jest dołączyć podanie wyjaśniające problem.
Pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu (jest to tzw. wywiad środowiskowy). Poznaje jej położenie i na tej podstawie planuje pomoc.
Koniecznie trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające dochody oraz dołączyć inne zaświadczenia wymagane przez pracownika socjalnego.
Jakie dokumenty są wymagane w Ośrodku Pomocy Społecznej ?
1. Osoba zatrudniona - zaświadczenie z zakładu pracy o osiąganych dochodach netto (po odjęciu podatku) za ostatni miesiąc.
2. Osoba bezrobotna zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy - karta bezrobotnego z wpisem potwierdzającym ostatnią wizytę w PUP oraz decyzję urzędu pracy o zaliczeniu do bezrobotnych z prawem lub bez prawa do zasiłku.
3. Osoba niepełnosprawna z orzeczoną grupą inwalidzką - odcinek renty z poprzedniego miesiąca oraz dodatkowo jeden z wymienionych dokumentów :
orzeczenie Komisji do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia,
orzeczenie Wojewódzkiej Komisji do spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności,
orzeczenie Lekarza Orzecznika z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
4. Emeryt (rencista) - odcinek emerytury (renty) z poprzedniego miesiąca.
Dochody muszą być potwierdzone (zaświadczenie z zakładu pracy lub odcinek renty lub emerytury). Nie wystarczy samo oświadczenie o dochodach osoby ubiegającej się o pomoc.
Ośrodki Pomocy Społecznej pomagają potrzebującym w różny sposób, w tym m.in.:
organizują usługi opiekuńcze dla osób starszych i chorych,
pokrywają wydatki na świadczenia zdrowotne,
organizują poradnictwo prawne i psychologiczne,
pomagają w staraniach o dom pomocy społecznej,
prowadzą dzienne domy pomocy społecznej, środowiskowe domy i inne dzienne ośrodki wsparcia społecznego,
udzielają pomocy finansowej i rzeczowej.
Pomoc finansowa - zasiłki
Jedną z form świadczonej pomocy jest pomoc finansowa w postaci zasiłków.
Poniżej przedstawiamy rodzaje zasiłków, które można otrzymać w przypadku danego problemu.
Problem / przeznaczenie zasiłku
Typ zasiłku
koszt zakupu leków, leczenia
remont mieszkania
kupno opału, odzieży
pobyt dziecka w żłobku (przedszkolu)
koszty pogrzebu
straty materialne w wyniku wypadku losowego lub klęski ekologicznej
ekonomiczne usamodzielnienie się
Zasiłek celowy i celowy specjalny
długotrwała choroba
niepełnosprawność
bezrobocie
brak uprawnień do renty rodzinnej po osobie, na której ciążył obowiązek alimentacyjny (dla dziecka, które ukończyło 16 rok życia - pod warunkiem, że kontynuuje ono naukę do 25 roku życia)
Zasiłek okresowy i celowy specjalny
osoba, która utraciła prawo do zasiłku dla bezrobotnych i wychowuje samotnie co najmniej jedno dziecko (do dnia ukończenia przez nie szkoły podstawowej, ale nie dłużej niż do ukończenia 15 roku życia)
Zasiłek gwarantowany okresowy
osoba nie podejmująca pracy lub rezygnująca z niej, żeby wychować dziecko niepełnosprawne
Zasiłek stały
niezdolność do pracy z powodu wieku lub inwalidztwa
Zasiłek stały wyrównawczy
Jak oblicza się dochód ?
Możliwe są dwie sytuacje:
1. Osoba ubiegająca się o pomoc mieszka sama. Wówczas należy zsumować jej dochody z ostatniego miesiąca. W obliczeniach należy uwzględnić:
dochody netto (czyli bez podatku),
z miesiąca przed złożeniem wniosku, czyli np. ubiegając się o pomoc w marcu, trzeba przedstawić dochód z lutego.
Można starać się o zasiłek jeśli łączny dochód nie przekracza kwoty określonej w ustawie o pomocy społecznej.
2. Osoba ubiegająca się o pomoc mieszka z rodziną (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej rodzina to "wszystkie osoby spokrewnione lub nie spokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące"). Wówczas trzeba obliczyć łączny dochód rodziny, dodać zarobki wszystkich osób w rodzinie z danego miesiąca. Muszą to być dochody:
netto (czyli bez podatku),
z miesiąca przed złożeniem wniosku, czyli np. ubiegając się o pomoc w marcu, trzeba przedstawić dochód rodziny z lutego.
Nie wlicza się do dochodu już przyznanych, jednorazowych zasiłków oraz pomocy w formie rzeczowej np. talonów na obiady.
Można ubiegać się o zasiłek jeśli po obliczeniu okazuje się, że dochód rodziny nie jest wyższy od sumy określonej w ustawie o pomocy społecznej (tzw. kryterium dochodowe).
Należy pamiętać, że podane wysokości dochodów (dla osoby mieszkającej samotnie lub z rodziną) zmieniają się każdego roku. Ogłasza je Minister Pracy i Polityki Socjalnej w ,,Monitorze Polskim".
ODPŁATNOŚĆ ZA SPECJALISTYCZNE USŁUGI
DLA OSÓB |
|
|
|
|
